Waar moet je op letten bij het kiezen van LED verlichting?

LED verlichting… we hebben er allemaal al eens van gehoord. Of misschien heb je het zelf al in huis. Is dat laatste het geval dan draag je al bij aan het milieu en bespaar je ook nog eens geld op je energierekening. Win win! Bij het kiezen van de juiste verlichting kan je nog wel eens tegen dingen aanlopen waarvan je denkt, hoe zit dat nou, je ziet haast door de lampen het licht niet meer. In dit blog vertellen we je waar je op moet letten bij het kiezen van je nieuwe LED verlichting.



Kleurweergave


Wat is de kleurweergave of CRI?

De kleurweergave wordt ook wel de ‘’Color Rendering Index’’ (CRI) genoemd. De kleurweergave geeft aan hoe echt de kleur van een object wordt weergegeven waar een lichtbron op schijnt. Een voorbeeld: je bent op zoek naar een rode trui. Je loopt een kledingwinkel binnen, past de trui en kijkt in de spiegel, je bent tevreden, een mooie rode trui. Als je even later met de rode trui naar buiten loopt zie je dat deze ineens toch een andere kleur rood heeft dan wat je eigenlijk zag in de winkel. Dit alles heeft te maken met de ‘kleur echtheid’ die wordt weergegeven door de lamp. De kleurweergave kunnen we uitdrukken in procenten: van 0 tot 100. Waar 0 staat voor een slechte kleurweergave en 100 voor een uitstekende weergave, eigenlijk te omschrijven met zoals je een kleur ziet als je buiten staat in het dag licht.


Wat is een kleurweergave?



Hoe kies ik nu de juiste CRI?

Hoe hoger de CRI, hoe beter de lamp kleuren weergeeft. Lampen met een CRI tussen 80 en 89 hebben een hoge kleurweergave. Daarmee zijn ze geschikt voor bijna alle toepassingen. Lichtbronnen met een CRI hoger dan 90 hebben een uitstekende kleurweergave. Deze CRI waarde is nodig voor de meest nauwkeurige taken die eigenlijk een perfecte kleurweergave vereisen. Hierbij kan je denken aan bijvoorbeeld spuitcabines, hier heb je een erg hoge kleurweergave nodig want het is onveroorloofbaar om kleurverschillen te hebben. Maar ook in kledingwinkels en meubelzaken is het erg belangrijk om de objecten die verlicht worden zo ‘echt’ mogelijk weer te geven. Niks zo vervelend als thuiskomen met je pas gekochte product en zien dat het helemaal niet matched met de rest van je interieur.

CRI: 90-100
CRI 90
Uitstekende kleurweergave
Spuitcabines, tekenruimtes, etalages

CRI: 80-89
CRI 80
Goede kleurweergave
Kantoren, openbare ruimtes, industrie

CRI: 70-79
CRI 70
Matige kleurweergave
Buitenverlichting, noodverlichting

CRI: 60-69
CRI 60
Slechte kleurweergave
Straatlantaarns





Kleding CRI

Hoe zit het met LED lampen en de kleurweergave?

Toen LED verlichting voor het eerst op de markt kwam was de kleurweergave nog niet zo goed. Deze hadden een erg lage CRI waarde variërend tussen de 60% en de 69%. Gelukkig zijn ze tegenwoordig veel verder met de ontwikkeling van LED verlichting. het gros van de LED lampen heeft een kleurweergave van 80% tot 89%. Deze CRI waarde is perfect voor gebruik in huis en op kantoor. Maar het is nu zelfs mogelijk om LED lampen te verkrijgen met een kleurweergave tussen de 90% en de 100%. Zo ben je ook met LED verlichting verzekerd van de beste kleurweergave.



Wat is het verschil tussen de kleurweergave en de kleurtemperatuur?

Het is belangrijk om te weten dat de CRI niks te maken heeft met de kleurtemperatuur. De kleurtemperatuur zegt iets over de kleur die de lamp uitstraalt welke een bepaald soort sfeer opwekt, en heeft dus geen enkele invloed op de kleurweergave.







Kleurtemperatuur

De kleurtemperatuur wordt in de verlichtingswereld ook wel aangeduid in Kelvin (K). De Kelvin waarde geeft eigenlijk niks minder aan dan de kleur die een lichtbron uitstraalt. Er zijn natuurlijk zeer specifieke kleuren zoals: blauw, rood en groen, maar de meeste lampen hebben een witte lichtkleur. Toen LED verlichting voor het eerst op de markt kwam in de kleur ‘wit’ had dat meer weg van blauwachtig licht.



Kleurtemperatuur

De kleurtemperatuur in verlichting is niks anders dan de toon van wit licht in de lichtbron. We nemen als voorbeeld even een wit shirt. Als je een wit shirt wast met een blauw shirt ziet het witte shirt er nog steeds wit uit. Maar leg je dit zelfde witte shirt naast een nieuw wit shirt dan ziet deze er misschien een beetje blauwachtig uit. Wit licht ziet er ook heel anders uit wanneer twee verschillende lampen met twee verschillende kleurtemperaturen naast elkaar geplaatst worden. Dus om problemen te voorkomen is het beter om geen merken met elkaar te mixen om kleurverschillen te voorkomen.


Gelukkig voor ons is de LED licht techniek verbeterd en is het nu mogelijk om dat mooie en gezellige ‘warm witte’ licht te hebben dat we kennen van onze oude gloeilampen. Om dit duidelijk te maken volgt hieronder een opsomming van de kelvin waarde en welke kleur dit dan is.





Zeer warm wit: <2700K


Deze kleurtemperatuur is pure sfeerverlichting welke een sfeer creëert zoals kaarsverlichting. Het kan gebruikt worden om een meer ontspannende of romantische sfeer te creëren. Een voorbeeld van een lamp met een kleurtemperatuur van 2700K is de gloeilamp.

Lounges, restaurants, woon- en slaapkamers etc.

 




Warm wit: 2700 - 3300K


Deze warme witte lichtkleur wordt aanbevolen overal waar het gezellig en comfortabel moet zijn. Daarom kan het nuttig zijn om extra warme witte accentlichten te installeren in kamers met neutrale witte of koelwitte basisverlichting.


Thuis, hotelkamers etc.



Koel wit: 3300 - 5300K


Koel wit is de perfecte lichte kleur voor gebieden met een hoge vraag naar concentratie en goed zicht. Deze lichte kleur onthult details die warme witte lichtkleuren niet zouden laten zien. Daarom zal een koel wit licht al uw werkactiviteiten ondersteunen.


Kantoor, supermarkten, detailhandel, enz.


Daglicht: >5300K


Een daglicht kleur verlichting wordt speciaal aanbevolen voor werkruimten met specifieke taken, omdat het de concentratie en prestaties verbetert. Het licht biedt het grootste contrast tussen alle kleuren en zorgt voor een hoge kleurweergave.


Ziekenhuizen, scholen, industrie, laboratoria etc.


restaurant

living room

office

industry



De lichtkleur is zo belangrijk omdat het een bepaald gevoel bij ons oproept als we in een ruimte zijn.











Moet ik mijn armatuur aanpassen bij de overstap op LED?

Wij merken dat bij het horen van ‘overstappen op LED’ dit nog verschillende vragen oproept. Maar gelukkig is het overstappen op LED verlichting helemaal niet zo moeilijk en heeft ook nog eens veel meer voordelen dan het gebruik van de ouderwetse halogeen, gloeilampen of TL buizen. De overstap verschilt uiteraard per lamp. Zo zijn de meeste lampen 1 op 1 vervangbaar. Hierbij denk je bijvoorbeeld aan de halogeenspots en de gloeilampen.


Hoe stap ik dan over op LED buizen?

Ook deze zijn 1 op 1 vervangbaar. Het enige wat je moet weten is of je wel of niet gebruikt maakt van een starter. Maak je wel gebruik van een starter dan zie je in deze film hoe je je huidige buis vervangt voor een LED buis.




 









Dan hebben we nog de panelen. Deze kennen we allemaal wel. 60x60 of 30x120cm panelen die zijn ingebouwd in een systeemplafond. In sommige gevallen ook opgebouwd. Ook hier zijn LED alternatieven voor, en ook deze zijn 1 op 1 vervangbaar. Hoe dat in zijn werk gaat zie je in deze installatie video





 







Wat is de terugverdientijd van LED verlichting?

We willen allemaal geld besparen en ook nog een steentje bijdragen aan de vergroening van onze aarde. Door de LED techniek is dit beide mogelijk! LED lampen gaan aanzienlijk langer mee dan bijvoorbeeld halogeen of gloeilampen en daarnaast verbruiken ze ook veel minder energie. Maar hoe bereken je nu wat je terugverdientijd is, en wat het verschil is tussen een LED lamp en een halogeen lamp? We nemen voor het gemak een voorbeeld van een halogeenlamp. Uiteraard kan je dezelfde berekening gebruiken voor elke andere lamp.


We nemen de oude situatie (halogeen verlichting)
Stel je hebt nu 100 halogeenspots welke elk 50W gebruiken.


100 spots x 50W = 5000W (5 kilowatt)


Hiermee is uit te rekenen hoeveel kWh energie deze halogeenspots verbruiken. Dit doen we door het aantal kilowatt te vermenigvuldigen met het aantal branduren. We gaan er even vanuit dat de spots 10 uur per dag branden 50 weken per jaar.


5 kilowatt x 10 uur per dag x 250 dagen per jaar = 12.500 kWh per jaar.


Dit moet vermenigvuldigd worden met het nutsbedrag voor een kWh. Het gemiddelde nationale tarief bedraagt ongeveer €0,09 per kWh.


12.500 kWh x €0,09 = €1125,- energiekosten per jaar voor je halogeenspots van 50W.


We gaan nu door naar de berekening van de LED spots. We nemen een LED vervanger die onze halogeenspots van 50W vervangt. LED verlichting is 10x zuiniger dan halogeen. Een LEDspot verbruikt dus maar 5W in tegenstelling tot de 50W van halogeenspots.


Je hebt nu dus 100 spots van 5W.


5W per lamp x 100 spotjes x 10 uur per dag x 250 dagen per jaar = 1250kWh per jaar


1250 kWh x €0,09 per kWh = €112,50 energiekosten per jaar voor LED spots.


Halogeen verbruik: €1125,- per jaar
LED verbruik: €112,50 per jaar


De overstap op LED bespaart je per jaar dus al €1012,50 op energiekosten.


Daarbovenop komt nog eens dat een halogeenlamp gemiddeld slechts 2000 uur mee gaat. Zo zou je dus eigenlijk elk jaar je lamp moeten vervangen. LED spots kunnen variërend van welke je kiest, tot wel 50.000 uur mee gaan je hoeft ze dus de komende 15 jaar niet te vervangen.


Maar wat kost dit je dan per jaar?


Stel we gaan er vanuit dat halogeenspots elk jaar vervangen moeten worden:
€2,- per halogeenspot x 100 spots = €200,- aan vervangingskosten per jaar


Voor LED betaal je gemiddeld €4,- per spot x 100 lampen = €400,- per jaar.
Als je je dan bedenkt dat je de spots 15 jaar niet meer hoeft te vervangen:


Halogeen: 15 jaar x €200,- = €3000,-
LED: 1 jaar x €400,- = €400,-


Dit betekent dat de totale besparing met LED elk jaar vergroot wordt. Je kan LED verlichting dan ook zien als een eenmalige investering. Je doet dit maar 1x terwijl je met halogeenspots elk jaar aan het investeren bent.




Ook eenvoudig te vervangen door LED: Uw PL of Dulux spaarlamp

Niet alleen de halogeenspots kunnen uiteraard vervangen worden door LED.


Er wordt ook veel gebruik gemaakt van PL-C (Philips) of Dulux D (Osram) spaarlampen. Deze worden meestal geplaatst in downlights, ook genoemd grote spots, welke ingebouwd zitten in (systeem)plafonds.





Wil jeje oude PL-C of Dulux lamp vervangen voor LED? Het is dan belangrijk dat je let op een aantal punten:


  • Het aantal pinnen dit kan 2 of 4 zijn
  • Het huidige wattage
  • De lichtkleur
  • De afmetingen


    1. Elke PL-C of Dulux lamp heeft 2 of 4 pinnen. Een 2 pins lamp past niet in een 4 pins downlighter en andersom. Let hier dus op als je de overstap maakt. (Foto van de 2 fittingen)

    1. Bij PL-C en Dulux lampen is het zo dat het wattage is gekoppeld aan de lengte van de lamp. Je kan dus niet zomaar overstappen op een ander wattage, dit gaat simpelweg niet passen in je armatuur. De LED vervangers zijn er voor de 10-13W, 18W en 26W lampen.

    1. De lichtkleur, deze staat in de meeste gevallen aangeduid op de huidige lamp: 2700K - zeer warm wit, 3000K - warm wit, 4000K - koud wit of 6500K - daglicht. Het is wel mogelijk om een andere kleur te kiezen als je dit wilt. Dit heeft verder geen invloed of de lamp wel of niet past in de downlighter.

    1. De afmetingen zijn uiteraard erg belangrijk. Zoals hierboven vermeld is het belangrijk om te weten welk wattage je hebt. Maar ook dan is het mogelijk dat er een mm of 3 verschil in zit. Dit komt doordat de LED lamp een iets andere uitstraling heeft dan de oude lamp. Dit staat bij alle productspecificaties precies omschreven.



Maar wat is het verschil qua uiterlijk dan met de gewone spaarlamp en de LED versie?


Allereerst de vorm, een spaarlamp bestaat uit vier kleine buisjes, een LED lamp heeft een vierkante vorm. Maar ook de manier waarop het licht wordt uitgestraald. Een spaarlamp geeft namelijk 360 graden rondom licht en een LED lamp 120 graden. Dit betekent niets meer dat al het licht vanuit 1 kant van de lamp wordt uitgestraald en dat er geen licht meer verloren gaat, wat wel zo is bij een oude spaarlamp. En last but not least, de LED lampen hebben geen opstarttijd nodig, je LED lamp is dus direct op volle sterkte!


Welke vervangers zijn er voor mijn lamp? Hieronder staan de 1 op 1 vervangers van Philips en Osram


Extra besparen met vervangen door LED armatuur

Het is ook mogelijk om niet alleen je lampen te vervangen voor LED lampen maar ook je downlighter voor een LED geïntegreerde downlighter te vervangen.


De LED downlighters zijn, net als de lampen, 1 op 1 te vervangen zonder verdere aanpassingen. Dit noemen we ook wel ‘plug and play’. In onderstaande afbeeldingen zie je de verschillende merken downlighters elk met hun unieke specificaties gericht op je eigen voorkeuren.


Noxion OPTO LED Downlight

Noxion LED Downlight OPTO


    • 2x26W vervanger
    • Levensduur 30.000 uur
    • Energielabel A+
    • 3000K - 4000K
    • Dimbaar
    • Zaagmaat 200mm
    • IP44 - spatwaterdicht


Philips DN140B LED Downlight

Philips DN140B LED Downlight


  • 2x18W en 2x26W vervanger
  • Levensduur 50.000 uur
  • Energielabel A+
  • 3000K - 4000K
  • Niet dimbaar
  • Zaagmaat 150mm
  • IP20 - bijna stofdicht


LEDvance LED Downlight

LEDvance LED Downlight


    • 2x18W en 2x26W vervanger
    • Levensduur 30.000 uur
    • Energielabel A++
    • 3000K - 4000K
    • Niet dimbaar
    • Zaagmaat 150mm en 200mm
    • IP20 - bijna stofdicht






Zoals je ziet is de overstap op LED verlichting makkelijker dan je in eerste instantie zou denken. Mocht je nu een lamp hebben welke hier niet tussen staat maar je wilt wel graag overstappen op LED? Bel of mails onze lichtexperts dan eens, zij vertellen je graag alles over de mogelijkheden. Ook voor een lichtadvies op maat ben je bij hen aan het juiste adres. Zo bespaar jij binnenkort ook op je energiekosten en draag je ook nog eens bij aan de vergroening van onze aarde!