Wat zijn de MacAdam steps (SDCM)?

De MacAdam steps, ook MacAdam ellips genoemd, laten zien hoe LED verlichting in dezelfde productserie qua kleurconsistentie afwijkt van de standaardwaarden. Sinds 1 september 2013 zijn fabrikanten in de EU verplicht om informatie te verstrekken over deze afwijkingen. Concreet betekent dit dat de afwijking qua kleur tussen LED lampen weergegeven moet worden in schema’s. In deze blog zul je meer te weten komen over de MacAdam steps en waarom deze belangrijk zijn bij het kopen van nieuwe LED verlichting!

De belangrijkste informatie in een opslag:

• Dankzij de MacAdam steps is het mogelijk om te zien hoe de kleurprecisie van LEDs afwijken van de standaardwaarden.
• Afwijkingen worden in verschillende gradaties of steps weergegeven (de officiële meeteenheid wordt SDCM (Standard Deviation of Colour Matching) genoemd).
• De kleurafwijking van een LED mag niet meer zijn dan 6 SDCM.
• Bij 'LED binning', worden LED lampen aan de hand van hun afwijkingen gesorteerd in zogenaamde ‘bins’.

Afwijking van lichtkleur en helderheid

Dit zal je vast bekend voorkomen: er branden twee nieuwe LED lampen van hetzelfde merk of productserie. Ondanks dat deze identiek zijn qua specificaties, lijkt het licht te verschillen in kleurtemperatuur en helderheid… iets wat je nooit eerder hebt ervaren met gloei- of halogeenlampen. Dit komt omdat deze afwijkingen alleen bij LED lampen voorkomen. Toen ze voor het eerst verschenen op de markt, weken LED lampen enormn van elkaar af, zelfs als ze uit dezelfde serie kwamen. Dankzij technologische ontwikkelingen is de kwaliteit van vooral LED producten van topmerken inmiddels sterk verbeterd. Kleine afwijkingen in kleurtemperatuur (gemeten in Kelvin) of helderheid (gemeten in Lumen) kunnen echter nog steeds voorkomen. Deze worden veroorzaakt door onoverkomelijke zaken als toleranties in de componenten die tijdens het fabricageproces worden gebruikt. Dit betekent helaas dat deze afwijkingen groot genoeg kunnen zijn om voor het menselijk oog waarneembaar te zijn.

De MacAdam ellips

De MacAdam ellips geeft kleurafwijkingen weer. Deze ellips is ontwikkeld door en vernoemd naar wetenschapper David MacAdam. Hij experimenteerde met kleurperceptie en verschillen in chromaticiteit, of kleurkwaliteit. Daarna bracht hij de resultaten over naar een CIE-chromaticiteitsdiagram dat sinds 1931 in gebruik is. MacAdam’s metingen lieten zien dat afwijken van een kleur konden worden weergegeven in de vorm van ellipsen, gerangschikt rondom de beginwaarde - en niet, zoals oorspronkelijk werd vermoed, in de vorm van cirkels. De ellipsen lieten daarom zien dat afwijkingen in kleurtemperatuur geleidelijk waren.

Het midden van de ellips beschrijft altijd de ideale streefwaarde voor de kleurtemperatuur van een LED lamp, terwijl de randen de toegestane afwijking voor een bepaalde ‘binning’ aangeven. De korte vorm ‘SDCM’ werd de officiële eenheid om deze gradaties te meten en staat voor Standard Deviation of Color Matching. De stappen beschrijven verschillende graden van zichtbaarheid. Als er kleurverschillen zijn binnen slechts één stap van de MacAdam-ellips, dan zijn ze niet herkenbaar voor het menselijk oog. Zelfs met twee of drie stappen (3 SDCM) zullen variaties nauwelijks merkbaar zijn. De volgende tabel geeft een overzicht:

ANSI-LED-Binning-standaarden

Volgens de ANSI standaard (American National Standards Insitute), is de aanbeveling: een LED lamp moet van een zodanige kwaliteit zijn dat de kleurwaarden afwijken tot maximaal 6 stappen of niveaus van de MacAdam ellips.

Wat is LED binning?

Helaas zijn afwijkingen in kleurtemperatuur en helderheid van LED niet te voorkomen en moet dit simpelweg geaccepteerd worden door fabrikanten. Het enige wat kan worden gedaan is het productieproces zoveel mogelijk te verbeteren en de LED lampen na productie te sorteren. Dit sorteerproces heet binning: producten met gelijksoortige afwijkingen worden gescheiden en gesorteerd in zogeheten bins. LED lampen die in dezelfde bin verschijnen hebben een consistente kleurtemperatuur. Op deze manier zul je bijvoorbeeld verzekerd zijn dat licht met een kleurtemperatuur van 4000 kelvin ook daadwerkelijk gezien zal worden als koel wit licht.

Was is het voordeel van dit binning proces? Jij, als klant, kan nu producten kiezen die een consistente kleurtemperatuur bevatten. Zo zullen er geen onaangename verschillen in kleurtemperatuur of helderheid zijn wanneer je jouw LED lampen thuis of op de werkplek aanzet! Houd er rekening mee dat het binning proces complex en duur is. Daarom geldt de volgende regel: hoe goedkoper een product, hoe groter de verschillen binnen een bepaalde productlijn. Producten van hoge kwaliteit hebben misschien een hogere prijs, maar de grotere consistentie in kleurtemperatuur en helderheid maken ze een waardevolle investering.

Tip: Meer weten over LED binning? Lees dan onze blog. Deze bevat veel nuttige informatie waarmee je de perfecte LED lamp uitkiest!

LED verlichting van Lampdirect

Bij Lampdirect kun je een groot assortiment aan hoge kwaliteit LED verlichting in diverse kleurtemperaturen vinden, van de kleinste LED lampen tot grote LED armaturen. Gebruik de filter optie om jouw favoriete kleurtemperatuur te selecteren. Benieuwd naar onze bestsellers? Hieronder hebben we ook de meest populaire LED lampen en LED armaturen voor jouw gemak verzameld!